Wykopaliska w Nieporęcie

Prace archeologiczne mają związek z planami budowy nowej sali gimnastycznej. Muszą być poprzedzone właśnie przeprowadzeniem wykopaliskowych prac archeologicznych, wymaganych przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, ponieważ teren znajduje się w strefie stanowiska archeologicznego, których na terenie gminy jest ok. 170.

O przebiegu prac rozmawiamy z ich wykonawcą, Arkadiuszem Wiktorem z Pracowni Archeologicznej i Archeobotanicznej ze Skulska.
– Szuka Pan śladów XVII-wiecznego dworku Zygmunta III Wazy?
– Tak, istotnie, wcześniej przeprowadzone tu badania geofizyczne wskazywały, że mogą tu znajdować się struktury murowane, które wiązane były z dworkiem. Jednak okazało się, że są to obiekty archeologiczne najprawdopodobniej niepochodzące z XVII wieku. Są trochę wcześniejsze, datujemy je na okres wczesnego średniowiecza i przełom wczesnego i późnego średniowiecza. Zamieszanie w odczycie badań geofizycznych wprowadziła też istniejąca infrastruktura kanalizacyjna, gazowa, elektryczna, która wzięta została za obiekty związane z dworkiem. Jednak przy wejściu do szkoły, w części południowo-wschodniej, znaleźliśmy relikty murów, które najprawdopodobniej możemy powiązać z dworkiem Zygmunta III Wazy. Jest to narożnik jakiegoś budynku, pozostała jego część może znajdować się pod pod szkoła i pod salą gimnastyczną.
-Jak będzie wyglądać dalsze postepowanie?

– Decyzja jest taka, że mury zostaną odpowiednio zabezpieczone, przykryte specjalnymi materiałami i zasypane. O dalszych ich losach zadecyduje Wojewódzki Konserwator Zabytków w momencie, gdy zakończą się prace rozbiórkowe poprzedzające budowę nowej sali gimnastycznej. Rozbiórka starej Sali odbywać się będzie pod nadzorem archeologicznym i wówczas okaże się, czy pod ziemią znajdują się relikty, warte zachowania i wyeksponowania.
-Czy coś jeszcze znaleziono podczas prac?
– tak, oczywiście. Nazywamy to znaleziskami masowymi. Składają się na nie ułamki naczyń ceramicznych ok. 1100 fragmentów, zarówno z okresu średniowiecza jak i nowożytnych, które można powiązać z dworkiem. Są to tez fragmenty kafli piecowych, ok. 100 fragmentów. Z zabytków tzw. wydzielonych znaleźliśmy też monetę, najprawdopodobniej denar rzymski.

Na ostateczną odpowiedź, czy teren przy szkole skrywa pozostałości dworku Zygmunta III Wazy musimy jeszcze trochę poczekać. A przecież niektóre tajemnice historii pozostają nimi na zawsze…